اثر عصاره‌های نعناع گربه‌ای، توتون و آویشن کوهی بر قارچ عامل بیماری پوسیدگی یقه توتون

قارچ عامل بیماری‌ پوسیدگی یقه توتون (Sclerotinia sclerotiorum) از عوامل مهم بیماری‌زا در توتون می­باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می­تواند موجب ایجاد خسارت محصول در کشورهای تولید کننده توتون گردد. مدیریت این بیماری با سموم شیمیایی، ارقام مقاوم، مهار زیستی و همچنین با عصاره‌های گیاهی و روغن‌ها و غیره انجام می‌شود. در این تحقیق، اثر رقت­های 1 و 2 در هزار عصاره‌ نعناع گربه­ای، توتون و آویشن کوهی استخراج شده با حلال‌های آب، استون، هگزان، اتانل و متانول در شرایط آزمایشگاه روی قارچ‌ عامل بیماری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. بررسی حداقل غلظت بازدارندگی عصاره‌های گیاهی با روش اختلاط با محیط کشت انجام شد. عصاره نعناع گربه‌ای، توتون و آویشن کوهی اثر بازدارندگی قابل­توجهی بر رشد قارچ‌ مورد بررسی داشتند. بیشترین اثر بازدارندگی مربوط به عصاره متانولی، اتانولی و هگزانی بود. حداقل غلظت بازدارندگی عصاره متانولی، اتانولی و هگزانی نعناع گربه‌ای، توتون و آویشن کوهی بر قارچ‌ مورد بررسی، 1 میلی­گرم بر میلی­لیتر بود. مهم­ترین ترکیبات در عصاره‌ گیاهی نعناع گربه‌ای شامل: منتانول، منتول، سایلن، تیمول، پیپرتنن، نوننال، کارواکرول، کامفور و لمونن، در عصاره‌ گیاهی توتون شامل: گلوبولول، فیتول، نیکوتین، سایلن، ایمیدازول، لمونن و تونبرگول و در عصاره‌ گیاهی آویشن کوهی شامل تیمول، آنتول ترانس، سایلن، کارواکرول، ایمیدازول و نوننال بود. بنابراین، عصاره گیاهان نعناع گربه‌ای، توتون و آویشن کوهی می­تواند به عنوان قارچ­کش طبیعی جهت مهار قارچ عامل بیماری‌ پوسیدگی یقه توتون مورد توجه باشد.